Johann C. Windhorst

Johan Windhorst (1884-1970) wordt op 1 juni 1884 in Schiedam geboren als zoon van een jeneverstoker. In het begin van de twintigste eeuw neemt hij samen met zijn broer de jeneverstokerij over van zijn vader. In 1917 treedt hij terug uit het bedrijf om zich toe te leggen op zijn twee grote passies; schilderkunst en muziek. Nadat hij zijn deel van het bedrijf aan zijn broer heeft verkocht, wordt het contact met de familie verbroken en gaat hij zich volledig toeleggen op zijn schilderkunst. Omdat hij geen academische kunstopleiding heeft gevold, volgt hij teken- en schilderlessen bij onder anderen Frederika Broeksmit. De periode tot 1935 kan worden beschouwd als zijn leertijd, waarin hij voornamelijk dorpsgezichten en berglandschappen uit Zwitserland, Zuid-Frankrijk en Italië in een impressionistische stijl schildert. Midden jaren dertig komt hij in contact met Oost-Aziatische schilderkunst, die van grote invloed is op zijn werk uit de volgende periode. Hij verliest zijn impressionistische benadering van de werkelijkheid en gaat zich meer en meer richten op abstractie. De voorstellingen worden sterk geabstraheerd, met donkeren omlijningen op een lichte achtergrond, waardoor de suggestie van driedimensionaliteit compleet komt te vervallen. Chinese schilderkunst - in het bijzonder schilderingen uit de Soeng-periode (960-1276) - blijft voor hem een bron van inspiratie. Hieraan ontleent hij zijn bijzondere kadering en perspectieven. Het meest kenmerkende aspect dat hij overneemt uit deze stijl, is de wollige en mistige uitdrukking in verf en zijn vergrijsde kleurgebruik. De afzonderlijke vormen hebben geen scherpe grenzen, maar vloeien in elkaar over, waardoor vooral de Hollandse taferelen een donker maar zacht karakter hebben. De figuren werkt hij niet uit, het zijn slechts een aantal rake penseelstreken. Johan Windhorst is een onbekende kunstenaar, enerzijds door zijn teruggetrokken wijze van leven, anderzijds doordat hij tijdens zijn leven niet graag werk verkoopt. Door de verkoop van zijn deel van de jeneverstokerij aan zijn broer is hij ook niet afhankelijk van de verkoop van zijn werk om in zijn levensonderhoud te voorzien.